IRASTORTZA GARMENDIA, Tere "Karramarroena" ARGIA 2001-12-9, 1833 Zenb. Aurreko batean, hipermerkatu horietako bateko arrandegian bizirik antzeman nituen itsaskari batzuk. Hurreratu orduko jabetu nintzen askok eta askok horren gustuko dituzten perzebe eta ez dakit zer nolakoak zirena.
Ba omen zen behin gizon bat itsasertzean karramarroak biltzen ari zena. Karramarro horiek harrapatu ahala pote handi samar batera botatzen omen zituen banan-bana. Potea, ordea, estali gabe omen zeukan. Inguruan zebilen mutiko batek hurbildurik, herabe, esan omen zion: «Aizu gizona, estali gabe duzu pote hori eta hainbesteko lanarekin jasotako karramarroek ihes egingo dizute». Eta gizonak, bere lana utzita, erantzun omen zion: «Begira, mutiko, zer ikasi dudan lanean ari naizen urteotan. Karramarro bat potean gora abiatu orduko besteei gora egiteko grina sortzen zaie eta aurreneko karramarro horrek ia goiko ertza iristear daukanean, gertuen daukanak eraso egin eta, atzera, barrenera botatzen du. Eta hara nola elkarri galarazten dioten bere kartzelatik ateratzea».
Gizakiok, mendebaldeko kulturan sinestuta gaudenagatik, ez dugu atzaparrik erabiltzen elkarri erasotzeko. Are gehiago, orduan eta gure buruak zibilizatuago eta heziagotzat hartu, orduan eta hobeto asmatzen dugu elkar jo gabe min egiten. Eta aspaldian, ondo dakiguna zera da inori min egitekotan bihotzera jo behar dela, artaz eta zuzen, bihotza dutenei, kuanto! Eta horretarako bada, aspaldion, sekula ez bezala erabiltzen den atzaparra: zurrumurrua.
Edonola, karramarro eta gizakien artean badago beste alde bat. Batzuetan gizakiak geu sartzen gara potera, potetik kanpo dagoenaren hitzetan, ideologian, euskaltzaletasunean edo ez dakit zertan sinestuta. Eta horren ondorioz, potez kanpo dagoenaren errainuak itzala kentzen digu, ezer ez garela sinestaraztea lortzen duenean, karramarro garela sinestaraztea lortzen duenean.
Horraino iritsi ziren nire burutazioak. Arrandegian txanda eman zidaten. Arrainen begiek ezereza islatzen zuten. Erruki nintzaien eta beste bati eman nion txanda .